Wat is een weckpot?
Een weckpot is een glazen pot met glazen klepdeksel. Aan de deksel maak je een rubberen ring vast die ervoor zorgt dat je de weckpot helemaal lucht- en lekdicht kunt afsluiten. Weckpotten zijn ervoor bedoeld om groenten, fruit, vlees, soep, saus, kruiden, specerijen en andere voedingsmiddelen lange tijd te kunnen bewaren. Omdat je de pot helemaal luchtdicht kan afsluiten kun je de voeding zonder problemen maanden later nog steeds eten. Het is echter wel belangrijk dat je de voeding op de juiste manier in de pot doet. Er zijn gelukkig geen conserveermiddelen nodig om het eten te bewaren, waardoor het een zeer gezonde keuze is. Je weet namelijk zelf precies wat er in de pot gaat.
Hoe gebruik je een weckpot?
Om je voedselwaren daadwerkelijk voor lange tijd te kunnen bewaren is het belangrijk dat je het voedsel op de juiste manier bereid en in de weckpot stopt. Je kan bijna alles wecken. Alles dat je vooraf kan bereiden en in een pot kan doen kan geweckt worden. Hierbij kun je denken aan fruit, tomatensaus, groenten, soep, maaltijden, cake, brood, vlees, vis en meer. Wat je niet in een weckpot kunt bewaren zijn zuivelproducten, zoals boter, melk, kaas en yoghurt.
Je kan voedsel wecken met 2 verschillende manieren. Dit kan in een speciale weckketel of een grote kookpan. Het kan zelfs nog sneller en veiliger met een speciale pressure canner. Dit is een soort super versie van een normale snelkookpan. Het gebruik van een pressure canner wordt voornamelijk aanbevolen voor vlees, vis en voedsel met een lage zuurgraad.
Aangezien de meeste mensen geen pressure canner hebben, maar wel een grote (soep)pan, zullen we de methode met een pan behandelen. Om aan de slag te kunnen heb je de volgende materialen nodig:
Weckpotten
Vultrechter om de potten te kunnen vullen zonder knoeien
Speciale weckpottang om de potten uit het hete water te kunnen halen
Rooster of oude theedoek om op de bodem van de pan te leggen, zodat de potten niet stuk gaan als het water kookt
Kookthermometer/weck thermometer
Soda/azijn voor het reinigen van de potten
Optioneel: etiketten en een stift om op de potten te kunnen zetten wat er in zit.
Voordat je aan de slag gaat is het belangrijk dat je schoon en hygiënisch te werk gaat, want dat geeft de grootste kans op slagen. Maak je werkblad en aanrecht dus goed schoon en zorg ervoor dat je genoeg ruimte hebt.
De weckpotten dien je eerste te wassen met een sopje van warm water en soda, zodat ze goed schoon worden. Je kan er ook voor kiezen om ze te reinigen in de vaatwasser. Na het schoonmaken kunnen de potten met deksels en rubberen ringen gesteriliseerd worden. Dit kun je doen door ze te plaatsen in een grote pan water en deze te laten koken. Het is ook mogelijk om ze te steriliseren in de oven. Zet ze in dat geval met de opening naar boven op de bakplaat en laat ze hier voor 15 minuten in staan op 120 graden. De deksels en rubberen ringen kun je in een pannetje water met een scheut azijn plaatsen. Deze moeten voor 10 minuten gekookt worden. Laat de potten tot gebruik in de oven staan en haal de deksels en ringen vlak voor gebruik uit het water.
Nu je alles hebt voorbereid ga je aan de slag met het klaarmaken van de voedingsmiddelen. Volg hiervoor gewoon je recept.
Nu het eten klaar is kan je de potten gaan vullen. Pak een pot uit de oven en vul hem met het eten. Probeer zo min mogelijk lucht in de weckpot te laten. Je kan de trechter gebruiken om de randen van je weckpot schoon te houden en alles netjes in de pot te krijgen. Het is belangrijk dat de rand schoon in als je de deksel op de pot plaatst. Je kunt ervoor kiezen om een schoon doekje nat te maken met heet azijnwater er hiermee de rand af te nemen.
Na het vullen van de weckpot leg je de rubberen ring op de pot en vervolgens de deksel. Doe dit met schone handen en probeer de ring zo min mogelijk aan te raken. Hierna doe je de klemmetjes op de weckpot, zodat de deksel vastzit aan de pot.
Hierna is het tijd om de weckpot in een grote pan te zetten. Plaats een theedoek of rekje op de bodem, zodat de weckpot niet rechtstreeks op de bodem staat. Bij hele grote pannen is het mogelijk om meerdere lagen potten op elkaar te zetten. Vul de pan vervolgens met water, totdat de bovenste pot voor ¾ onder water staat. Het is belangrijk dat het water ongeveer dezelfde temperatuur heeft als de voedsel in de potten.
Begin nu met het verwarmen van het water, totdat het (bijna) op het kookpunt is. Hoe hoog de temperatuur moet zijn en hoe lang het wecken nodig heeft is afhankelijk van de voeding die in de potten zit. Dit staat vaak wel bij het recept dat je volgt en anders zijn er wel tabellen op het internet te vinden waarin dit vermeld staat.
Vervolgens haal je de weckpotten uit de pan. Plaats ze op het aanrecht om af te koelen. Na minstens 12 uur afkoelen kan je de klemmetjes van de potten afhalen. Door het vacuüm zitten ze stevig dicht. Komt de deksel los of hoor je lucht ontsnappen? Dan is er iets misgegaan en kan je de inhoud beter snel opmaken of invriezen.
Om de voeding lang te kunnen bewaren in het belangrijk om de weckpotten op een koele en donkere plaats neer te zetten. Controleer de eerste dagen of de deksel er nog stevig op zit.
Wil je de inhoud van de weckpot gaan gebruiken? Dan kun je aan het lipje van de rubberen ring trekken om het vacuüm te verbreken.
Weckpotten van 5 en 10 liter
Grote huishoudens vragen om het bewaren van grote hoeveelheden voedsel. Als je het bewaren van voedsel goed onder de knie hebt dan durf je het ook wel aan om grotere hoeveelheden in een keer te wecken. Er zijn dan ook zeer grote weckpotten van maar liefste 5 en 10 liter verkrijgbaar. Hiermee kan je grote hoeveelheden voedsel bewaren, maar ze zijn ook zeer geschikt voor decoratieve doeleinden.
Kleine weckpotjes
Weckpotten zijn erin zeer veel verschillende formaten en vormen. De grootste kunnen maar liefst 10 liter zijn, maar er zijn ook hele kleintjes van slechts 125 ml. Deze weckpotten zijn uitermate geschikt voor het bewaren van kleine hoeveelheden voedsel. Populaire etenswaren om erin te bewaren zijn nootjes, gelei en jam. Kleine weckpotjes zijn er ook met een inhoud van 150 ml, 170 ml, 200 ml, 250 ml, 400 ml, 500 ml, 750 ml en 1 liter. Daarna krijg je te maken met standaardformaten of de grotere weckpotten.
Plant in weckpot
Weckpotten zijn erg leuk om te gebruiken voor decoratie. Je kan er allemaal leuke dingetjes in stoppen, maar het is ook perfect voor mensen zonder groene vingers. Glazen flessen en weckpotten zijn namelijk ideaal om een mini plantje in te zetten. Het glas en de planten maken een mooie combinatie en je hoeft er ook nog eens geen zorg aan te bieden. De plantjes leven namelijk op gerecyclede zuurstof, water en voedingsstoffen.
Je hebt niet veel nodig om je weckpot in een planten terrarium te veranderen. Het belangrijkste is potgrond en een mini plantje. De hoeveelheid mini plantjes is afhankelijk van de grote van je weckpot en de grootte van de plantjes die je op het oog hebt. Zorg ervoor dat de weckpot goed schoon is en doe er een laag aarde is. Het is optioneel om er eerst een laag grind in te doen tegen overtollig water, maar dit is vaak niet echt nodig en je hebt er de ruimte niet echt voor in een weckpot. Er moet genoeg potgrond in de pot zitten dat de hele kluit aarde van het plantje in de pot past. Je kunt ook nog een laagje actieve houtskool toevoegen aan de potgrond. Dit voorkomt schimmel in je weckpot terrarium.
Nu er genoeg aarde in de weckpot zit haal je je plantje uit het plastic potje en plaats het in de potgrond. Let erop dat de wortels zo min mogelijk beschadigen. Als je meerdere plantjes gaat plaatsen kan je het beste beginnen met het meest kwetsbare plantje en eindigen met de grootste.
In principe ben je nu klaar, maar je kan de boel nog opleuken met wat mos, steentjes of houtsnippers op de bodem.
Als de kluitjes van je planten al nat waren hoef je geen water meer toe te voegen aan je terrarium. Als ze droog waren kan je de grond licht vochtig maken. Doe vervolgens de deksel op de pot. Krijg je na verloop van tijd het idee dat het geheel te droog is, dan kan je een klein beetje water toevoegen. Ziet het geheel er nat uit dan kan je de deksel er even af halen, zodat er wat water kan ontsnappen.
Plaats de weckpot met plantje op een lichte plek, maar houd hem uit direct zonlicht.
Bij je keuze in plantjes in het verstandig te kiezen om plantjes uit te kiezen die ongeveer dezelfde waterbehoefte hebben. En planten die houden van een vochtige omgeving. Zo zijn varens altijd een goede keuze. Daarnaast zijn de peperomia rotundifolia, fittonia, graslelie en palmen een goede keuze om een planten terrarium te zetten.
Weckflessen
Een variant op de weckpotten zijn weckflessen. Dit is in principe hetzelfde, maar dan in de vorm van een fles. Weckflessen worden voornamelijk gemaakt om zelfgemaakte drankjes in te bewaren, zoals vruchtensap en wijn. Het fijne aan een weckfles is dat je de drank eenvoudig uit de fles kan schenken.
Weckpot met waterslot
Een weckpot met waterslot wordt ook wel een kefirpot genoemd. Het lijkt erg op een gewone weckpot, maar dan met een gat in de glazen deksel en hij heeft ook gewoon een rubberen afdichtingsring. Daar zit een zogenaamd waterslot in. Het waterslot zorgt ervoor dat je kefir cultuur gezond en actief blijft. Dankzij het waterslot wordt de kans op besmetting met slechte bacteriën of schimmels zo goed als uitgesloten. Dit maakt het mogelijk om levenslang gebruik te kunnen maken van je kefir. Hierdoor hoef je je minder zonder te maken over de kwaliteit en gezondheidswaarde van de drank die de kefir cultuur maakt.