Soorten terraria
Wanneer je een terrarium wilt hebben, dan is het afhankelijk van de diersoort dat je kiest wat voor soort terrarium je nodig hebt. Een terrarium bootst namelijk de natuurlijke leefomgeving van het dier na. De verschillende soorten terraria kunnen we globaal omschrijven, maar bij het nemen van een terrariumdier is het belangrijk dat je je goed gaat verdiepen in het gekozen diersoort en leg het terrarium aan naar de huisvestingswensen van dat dier.
Gematigd terrarium
Dit terrarium is bedoeld voor dieren die voorkomen in een gematigde klimaatzone, zoals in Zuid-Europa. Dit soort terrarium is meestal erg ruim van opzet en heeft als belangrijkste kenmerk het veelvuldig gebruik van hout, stenen en kleinere planten. De luchtvochtigheid ligt gemiddeld tussen de 50 en 75%. De temperatuur ligt overdag in de warme jaargetijden rond de 25 tot 30°C en in de nacht rond de 12 tot 20°C. In de winter zijn de temperaturen lager.
Tropisch terrarium
Dit terrarium is bedoeld voor dieren die voorkomen in vochtige leefgebieden met weelderige plantengroei. Deze dieren leven hoog in het bladerdek of op de bodem in dichte en lage vegetatie. De luchtvochtigheid in deze terraria is erg hoog, wel zo’n 80-100%. De temperatuur zit meestal tussen de 23 en 30°C, waarbij de temperatuur in de nacht ook weinig daalt. In het terrarium zijn veel schaduwplekken en een hoop planten, hout stronken en takken. Een tropisch terrarium is geschikt voor bijvoorbeeld bepaalde gekko’s of kikkers.
Woestijnterrarium
Dit terrarium is bedoeld voor dieren die voorkomen in droge woestijngebieden met schaarse begroeiing en zanderige bodem. De luchtvochtigheid is erg laag en het licht is fel. In het terrarium moet er afwisseling zijn tussen warme en koele plekken, zodat de dieren zelf hun lichaamstemperatuur kunnen bepalen. In het terrarium is veel loopruimte met weinig beplanting, een rotsachtig interieur en enkele schuilplekken met stenen en hout. Een woestijnterrarium is geschikt voor bijvoorbeeld een baardagaam.
Steppe-, Savanne- en rots terrarium
Dit terrarium is bedoeld voor dieren die voorkomen in gebieden met twee seizoenen, namelijk een droog seizoen en een nat seizoen met veel regen. Het leefgebied wordt door grasland en schaarse begroeiing met droog struikgewas gekenmerkt. De bodem van dit terrarium is droog, rotsachtig of zanderig. Het terrarium dient dus niet weelderig ingericht te worden. Veel diersoorten in deze gebieden houden een winterslaap of -rust om de koudste periodes te overbruggen. Dit terrarium heeft afhankelijk van de diersoort een lage tot gemiddelde luchtvochtigheid. De temperatuur varieert, dit gebeurt ook eventueel tussen de seizoenen. De inrichting lijkt verder op die van een woestijnterrarium, maar met meer hout, beplanting en stenen.
Aquaterrarium
Een aquaterrarium is bedoeld voor dieren die niet alleen op het land leven maar ook op het land. Hierin is er onderscheid tussen twee soorten aquaterrariums.
Paludarium: Een paludarium is voor een groot deel een tropisch terrarium, maar bevat ook een groot deel water. Dit watergedeelte is ongeveer een derde van het bodemoppervlak en is tot 15 cm hoog. Een paludarium is ook zeer geschikt om een watervalletje in te verwerken. Een paludarium is geschikt voor het huisvesten van bijvoorbeeld gifkikkers.
Riparium: Een riparium lijkt wel wat op een paludarium, maar is bedoeld om een oever situatie na te bootsen. Het watergedeelte is hier dan ook hoger dan bij een paludarium, namelijk minstens 15cm. Het riparium lijkt dan ook wel erg op een combinatie van een tropisch terrarium en een aquarium. Het is zelfs mogelijk op terrariumdieren en vissen samen te houden in een riparium, maar dit is niet altijd aan te raden met oog op ziekteoverdracht.
Terrarium accessoires
Met alleen het aanschaffen van het terrarium zelf ben je nog niet klaar. Er moeten veel essentiële accessoires in het terrarium geplaatst worden om je nieuwe huisdier op een goede manier te huisvesten.
Bodembedekking
Met de bodembedekking in het terrarium boots je op een natuurgetrouwe manier de bodemgrond na waar je reptiel, amfibie of geleedpotige van origine op leeft. Er zijn verschillende soorten bodembedekking te verkrijgen, zoals calcium zand voor luipaardgekko’s, turf voor mexicaanse roodknievogelspinnen, beukenhoutsnippers voor rattenslangen en turtle pebbles voor muskusschildpadden. Elk dier heeft zijn eigen soort bodembedekking nodig.
Achterwand
Het is verstandig om een achterwand met eventuele zijpanelen in het terrarium te plaatsen. Dit geeft niet alleen meer rust aan je dieren, maar kan ook door de dieren gebruikt worden om op te klimmen. Het is mogelijk om speciale achterwanden te kopen, maar je kunt ze ook zelf creëren. Dit kan door een plaat piepschuim naar eigen inzicht te bewerken, je kan platte (lei)stenen tegen de wand plakken en een andere optie is de wanden voorzien van begroeiingsmatten, kurkplaten, varenwortel of planten elementen van kokosvezel.
Let er wel op dat het geheel goed schoongehouden kan worden en dat voederdieren zich niet achter of in kieren van de achterwand kunnen verstoppen. Als je geen achterwand wilt gebruiken, dan doe je er goed aan om de achterwand te blinderen met zwart folie of een poster.
Lampen
Bij de aanschaf van een terrarium heb je meerdere lampen nodig om het je dieren naar hun zin te maken.
UV lampen: UV lampen geven weinig licht en warmte, ze mogen even lang branden als de dagverlichting. Er zijn twee soorten UV lampen. De eerste is UV-A, deze speelt een bijzondere rol bij reptielen. Reptielen kunnen namelijk UV-A zien, waardoor zij kleuren anders waarnemen. Veel reptielen zijn zelfs afhankelijk van UV-A om soortgenoten, planten en insecten te herkennen. Daarnaast vertonen reptielen die aan UV-A worden blootgesteld socialer gedrag, zijn actiever, meer geneigd te zonnebaden, te eten en zich voort te planten. UV-B is de tweede. Veel dieren zijn afhankelijk van UV-B voor de aanmaak van vitamine D in de huid. En dit is op zijn beurt nodig voor de opname van calcium uit voedsel en de verwerking hiervan in het lichaam. Calcium is nodig voor gezonde botten en voor het transport van signalen door zenuwen en voor het samentrekken van spieren. Blootstelling aan UV-B is dus essentieel.
Gloeilampen: Deze lampen geven weinig licht, maar wel veel warmte. Gloeilampen kun je goed gebruiken om een warme plek mee te creëren waar je dieren kunnen zonnebaden. Dit is erg fijn voor in woestijnterraria. Daarnaast zijn ze geschikt als verlichting voor overdag voor terraria met dieren die geen behoefte hebben of zelfs een hekel hebben aan veel licht en zonder levende planten.
Fluorescentielampen of metaalhalide lampen: UV en gloeilampen geven niet veel licht, het is daarom vaak nodig om het terrarium op een andere manier te verlichten. Lampen die je kunt gebruiken voor het verlichten van je terrarium zijn fluorescentielampen of metaalide lampen
Verwarming
De meeste terrariumdieren komen uit warmere klimaten, het is dus belangrijk dat hun terrarium goed op temperatuur wordt gehouden. Dit kun je doen met behulp van je verlichting, maar ook met warmtematjes of verwarmingskabels. Indien nodig kun je dit aanvullen met keramische warmtestralers en/of warmtelampen. Verwarmen van bovenaf is het meest natuurlijk en bootst de zon na. Verwarmen van onderaf wordt sterk afgeraden, omdat dat onnatuurlijk is en voor gezondheidsklachten kan zorgen. Daarnaast graven sommige dieren zich vaak in als ze verkoeling zoeken.
Sproei-installatie
Vooral een tropisch terrarium en aquaterraria moeten erg vochtig zijn. Hierbij kan het lonen om een sproei-installatie in het terrarium te plaatsen, zodat je dieren en planten niet zullen uitdrogen.
Voer-/waterbak
Bij veel terrariumdieren zal een voerbak niet nodig zijn, omdat veel dieren levend voer krijgen. Maar een waterbak mag niet missen in je terrarium. Een waterbak kan helpen met het in stand houden van de gewenste luchtvochtigheid, maar sommige dieren vinden het ook fijn om er een bad in te nemen. Zorg er dus voor dat het bakje niet te hoog is, zodat ze er altijd weer uit kunnen komen. Daarnaast is het belangrijk dat je de waterbak dagelijks schoonmaakt, want sommige dieren doen hier juist graag hun behoeften in.
Schuilplekken
In elk terrarium moeten voldoende schuilmogelijkheden zijn. In tropische terrariums en aquaterrariums zijn halve kokosnoten erg geschikt als schuilplaats. Voor slangen kun je een omgekeerde bloempot gebruiken. Maar je kan ook kiezen voor een kant en klare schuilplaats.
Thermometer
Om zeker te weten dat je terrarium is voorzien van de juiste temperatuur en vochtigheid kun je speciale thermometers kopen die deze waardes kunnen meten. Hierbij is het belangrijk dat je in de warmste en koudste hoek meet.
Terrarium decoratie
Nadat je alle essentiële accessoires in je terrarium in je terrarium hebt geplaatst, kun je hem nog verder gaan aankleden.
Stenen
Een woestijnterrarium kun je verder inrichten met rotsen van steen, maar denk er wel om dat deze stevig liggen en niet scherp zijn. Ook in andere soorten terrariums zou je hier en daar een steen kunnen plaatsen ter aankleding.
Hout
In een woestijnterrarium kun je droge stukken hout of takken plaatsen. Je kan zelfs de takken zelf gaan verzamelen. Let er dan wel op dat je alleen hout van loofbomen gebruikt, want die van naaldbomen bevatten hars. Maak het hout wel eerst goed schoon met een borstel en heet water in verband met de aanwezigheid van schimmels en parasieten.
In een tropisch terrarium en aquaterrariums zijn stukken kurkschors en vochtbestendige takken geschikt. Hierbij kun je denken aan kienhout, wortelhout, stobben, lianen en kunststof takken.
Planten
In een woestijnterrarium kun je Sansevieria soorten en vetplanten plaatsen. Maar ook cactussoorten zonder al te grote stekels zijn ook bruikbaar.
In tropische terraria en aquaterraria kun je vele verschillende soorten (kamer)planten gebruiken. Hierbij kun je denken aan klimop, kaaps viooltje, java mos, orchideeën en nog veel meer. Als je dieren hebt met hechtschijven en/of haakcellen, zoals gekko’s en boomkikkers, dan kun je het beste kiezen voor planten met gladde, grote bladeren.
Een andere optie is om gebruik te maken van kunstplanten. Dit kan ideaal zijn als de kans groot is dat je terrarium bewoners de planten zullen opeten of vernielen.
Waterval
Bij een aquaterrarium zou je het watergedeelte nog kunnen voorzien van een waterval. Het zorgt niet alleen voor een mooi terrarium om naar te kijken, maar helpt ook met de luchtvochtigheid goed te houden en veel dieren drinken graag van stromend water.
Schildpad terrarium
Een interessante schildpad om te houden is de Mississippi modderschildpad. Dit is een moerrasschild die zowel ‘s nachts als overdag actief is. Hoewel hij niet goed kan zwemmen brengt hij wel een groot deel van zijn tijd in het water door. Daarom is een riparium ideaal voor deze schildpad. Deze heeft een groot watergedeelte en een klein landgedeelte.
Een volwassen Mississippi modderschildpad heeft een riparium nodig met een vloeroppervlakte van minimaal 80x40cm. Het watergedeelte moet niet te diep zijn, ongeveer 20cm. Want ze kunnen niet heel goed zwemmen. Ze lopen voornamelijk over de bodem heen en klauteren langs de kanten omhoog. Plaats enkele stenen en/of stronken in het water, zodat de schildpad omhoog kan klimmen.
Het landgedeelte mag klein zijn, maar moet wel goed droog zijn. Het is belangrijk dat er een zand gedeelte is waar het vrouwtje haar eieren kan leggen. Dit zand gedeelte moet minimaal zo diep zijn als de lengte van haar schild.
Zorg ervoor dat er een warmtelamp op het landgedeelte is, waarbij de lokale temperatuur 35°C is. En vergeet ook niet om een UV-B lamp te plaatsen.
Gekko terrarium
De meest gehouden gekko is de luipaardgekko. Een paartje kun je het beste houden in een terrarium van zo’n 80x40x40cm. Maar groter is altijd beter, zeker als je er meer dan twee wilt houden. Let er dan wel op dat je nooit meer dan één mannetje moet houden, omdat zij erg territoriaal zijn.
Het terrarium moet een temperatuur hebben rond de 28°C. Daarnaast moet er ook nog een plek zijn waar de dieren zich extra kunnen opwarmen, deze plek mag zo’n 30 tot 35°C zijn. De warmste plek kun je het beste aan één zijde van het terrarium maken, zodat er een temperatuurgradiënt is en de dieren zelf hun lichaamstemperatuur kunnen regelen. Plaats in de koelste hoek van het terrarium een schuilgrotje met wat vochtig turf of veenmos. De hoge vochtigheid bevordert namelijk het vervellen. Daarnaast kan de vrouwelijke gekko deze plaats gebruiken om haar eitjes af te zetten. De rest van het terrarium hoeft geen hogere luchtvochtigheid te krijgen.
Voor de bodembedekking kun je het beste kiezen voor grof zand (metselzand) of speciaal calciumzand. Dit dient 5 tot 10 cm diep te zijn, zodat de dieren erin kunnen graven. Daarnaast zijn ze meerdere schuilplekjes nodig, deze kunnen bestaan uit holle stukken kurk of gestapelde platte stenen. Je kunt het terrarium ook nog verder aankleden met planten en stukken hout.
Vergeet je gekko’s niet te voorzien van een bakje met water. Een extra calciumbron in het terrarium wordt ook altijd aangeraden. En een UV-B lamp is bij gekko’s ook belangrijk om te hebben voor hun calciumstofwisseling.
Baardagaam terrarium
Een baardagaam heeft een woestijnterrarium nodig van minimaal 120x50x50 cm. Deze afmetingen gelden voor één of twee baardagamen, maar hoe groter hoe beter.
Zorg bij een baardagaam ervoor dat het terrarium door middel van spots verwarmd wordt. Leg onder de spots stenen waar de baardagaam op kan liggen. Daarnaast is het belangrijk dat er altijd een UV-B lamp aanwezig is in het terrarium. Controleer de temperatuur van het terrarium geregeld, doe dit onder zowel de spots als de koelere hoeken. De temperatuur moet overdag namelijk 32 tot 35°C zijn in het warme gedeelte. In het koele gedeelte moet de temperatuur zo’n 25°C zijn en onder de spots mag het wel 45°C zijn.
‘s Nachts moet het koeler zijn, zo’n 20°C voldoet dan.
Voor een baardagaam kun je het beste zand of calcizand gebruiken voor de bodembedekking. Daarnaast kun je takken en stenen gebruiken om het terrarium in te richten. Plaats een voer en waterbak in het terrarium op een open plek, waar je baardagaam altijd bij kan. Zorg ook voor een schuilplek, zodat je baardagaam af en toe kan wegkruipen.